Chúng tôi biết điều các bạn đang thắc mắc: Định chuẩn hóa đồng tính (Homonormativity) là gì? Nói một cách đơn giản nhất thì định chuẩn hóa đồng tính dùng để chỉ rằng anh không giống như hầu hết những người đồng tính khác. Định chuẩn hóa đồng tính là việc người da đen ở câu lạc bộ bị từ chối bởi vì mặc dù bạn tôn trọng người da đen, bạn chỉ đơn giản là “không thấy họ hấp dẫn”. Định chuẩn hóa đồng tính là việc bạn có suy nghĩ khác về một người nào đó mà bạn thích trên mạng xã hội sau khi thấy họ sử dụng xe lăn ngoài đời thực. Định chuẩn hóa đồng tính là việc những người đồng tính nam da trắng có thể độc chiếm vị trí đại diện cho cộng đồng LGBTIQ trên TV trong khi người hợp giới nam da trắng thì đóng vai người chuyển giới nữ. Định chuẩn hóa đồng tính là việc một quốc gia có thể hợp pháp hoá hôn nhân cho các cặp đôi đồng tính, nhưng lại không làm điều tương tự cho những người chuyển giới. Định chuẩn hóa đồng tính là một tập hợp đặc quyền về giai cấp, những chuẩn mực xã hội và những kỳ vọng có thể khiến những người bị áp bức dùng để áp bức người khác. Định chuẩn hóa đồng tính có ở khắp mọi nơi. Nó xâm nhập vào mọi khía cạnh trong đời sống của cộng đồng LGBTIQ, hủy hoại cộng đồng từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Hiểu một cách đơn giản nhất thì định chuẩn hóa đồng tính là một tập hợp các quy tắc được dùng để quyết định loại người nào trong cộng đồng LGBTIQ được ưu tiên nhất. Định chuẩn hóa đồng tính quy định rằng đàn ông đồng tính thì nên có cơ bắp và nam tính, còn phụ nữ đồng tính thì nên mảnh khảnh và nữ tính. Nó khuyến khích cộng đồng LGBTIQ bắt chước người dị tính kết hôn, nhận con nuôi, đến nhà thờ mỗi tuần và sống trong một ngôi nhà ở ngoại ô thành phố với hàng rào trắng (như trong phim Modern Family). Những điều trên không hẳn là tiêu cực, nhưng chúng có thể trở nên tiêu cực khi những mong muốn về lối sống và đặc điểm này chi phối việc chúng ta tương tác, giúp đỡ và ủng hộ người khác. Định chuẩn hóa đồng tính đặt hôn nhân đồng tính lên ưu tiên hàng đầu trong khi những người chuyển giới vẫn chưa thể sử dụng nhà vệ sinh một cách an toàn, vẫn có thể bị đuổi việc chỉ vì họ là người chuyển giới, và vẫn có thể bị kỳ thị dữ dội trong nhà tù này. Về bản chất thì định chuẩn hóa đồng tính luôn cố gắng chi phối những suy nghĩ và cảm xúc của chúng ta về bản thân mình và về người khác. Chúng đang cố gắng biến cộng đồng Queer thành một bản sao của cộng đồng dị tính bằng cách hành động và sống như họ. Không may là chủ đề định chuẩn hóa đồng tính vẫn chưa được phổ biến rộng rãi ngoài giới hàn lâm và những văn bản học thuật, mà chúng lại cần rất nhiều thời gian để hoàn thành và thường khó để mọi người có thể tiếp cận hoặc hiểu rõ. Đây là một vấn đề lớn! Khi đại chúng không thể tiếp cận những thông tin như vậy, còn lại là một thế hệ của những queer không thể tìm được từ ngữ để nói lên những áp bức mà họ đang phải đối mặt. Khi còn là học sinh, tôi không hề biết rằng những điều mà tôi được dạy từ người khác là sai. Tôi không biết rằng những người không thích và chỉ trích tôi vì tôi nữ tính là sai. Khi đó tôi đã nghĩ rằng là tôi nên ghét chính bản thân mình, và sự thực thì tôi đã làm vậy. Rất may là tôi có một người chú đồng tính nam, người đã dành nhiều thời gian cùng giới học thuật. Ông ấy đã giúp tôi vượt qua những tổn thương tâm lý và sự áp bức này, giảng giải cho tôi hiểu về những khái niệm như “định chuẩn hóa đồng tính” và “xúc phạm vô ý” (microaggression), việc đó không chỉ giúp tôi sống trong thực tế mà còn cải thiện nó nữa. Những gì tôi đã học được, ở mức đơn giản nhất, chính là làm thế nào để cổ vũ động viên chính mình. Nếu không có chú ấy, có lẽ tôi vẫn sẽ tự áp đặt những giá trị định chuẩn hóa đồng tính lên mình (phải “men” lên) và những người khác (nói rằng tôi sẽ không hẹn hò với những người gay nữ tính). Cùng thuộc một cộng đồng, chúng ta cần phải phổ biến những hiểu biết về định chuẩn hóa đồng tính tới tất cả mọi người để họ có thể lên tiếng. Bản chất của một xu hướng xã hội như định chuẩn hóa đồng tính là tiêu cực. Chúng ta chấp nhận những xu hướng và chuẩn mực đó như một lẽ tự nhiên nhưng thực chất chúng không hề tự nhiên. Không một chuẩn mực nào có thể ép bạn phải đồng tính, song tính, chuyển giới hay queer sao cho đúng cả. Một khi bạn gọi tên định chuẩn hóa đồng tính lên và chỉ nó ra, nó sẽ mất đi quyền lực vốn có của nó. Chúng ta cần làm cho định chuẩn hóa đồng tính mất quyền lực vì nó đang phá hoại cuộc sống của chúng ta, chia rẽ cộng đồng và thậm chí là gây hại đến tính mạng. Dùng định chuẩn hóa đồng tính có thể giải thích được tại sao những người gay nam tính thường được để yên, tha thứ cho những sai lầm tồi tệ nhất và được chấp nhận, trong khi những người gay nữ tính (đặc biệt là người da màu) lại thường xuyên bị tấn công chỉ trích bởi những đám đông hung hăng hằng ngày. Định chuẩn hóa đồng tính là lí do tại sao lại có những luật pháp chống lại công đồng người chuyển giới dựa trên những lời buộc tội trắng trợn và những định kiến về họ, buộc những người chuyển giới phải sử dụng nhà vệ sinh phân theo giới tính mà họ được chỉ định từ khi sinh ra (cứ như thể những luật pháp này không gây ra những tổn hại cho các cá nhân này vậy). Đây là đời sống hằng ngày chứ không phải là sự kiểm soát văn hóa đại chúng. Sự thay đổi cần phải bắt đầu từ gốc đến ngọn của vấn đề. Chúng ta cần phải ý thức được về cách mà chúng ta nói chuyện và cư xử ở nơi công cộng, cả ngoài đời thực lẫn trên mạng. Chúng ta cần phải lắng nghe khi những người khác với chúng ta nói chuyện, nhận ra những đặc quyền của riêng mình và điều chỉnh nó sao cho phù hợp (vì không ai có thể hoàn toàn bị áp bức, mỗi người trong chúng ta đều có những đặc quyền của riêng mình). Chúng ta cần Vận động cho những vấn đề khác bên cạnh hôn nhân cùng giới và đấu tranh cho quyền lợi của những người không cùng chung bản dạng với mình. Chúng ta cần để cho cộng đồng LGBTIQ được là chính mình và dừng việc áp đặt lên họ những khuôn mẫu được tạo nên từ thế giới của người dị tính với mong muốn chúng ta sẽ ít giống chúng ta mà trở nên giống họ hơn. Định chuẩn hóa đồng tính có trong tất cả chúng ta và còn hơn thế nữa, nhưng cái chúng ta cần làm là biến nó thành lịch sử, chứ không phải để nó tiếp diễn đến tương lai. Jayson Flores | Pride Dịch: Trần Mỹ |
Categories |